مصر در برابر یک انتخاب تاریخی
نوشته شده به وسیله ی بخش گروهی خبرروز در تاریخ 91/3/2:: 6:33 صبح
این انتخابات که مرحله اول آن روزهای چهارشنبه و پنجشنبه این هفته برگزار میشود، روشن خواهد کرد آیا نامزدهای اسلامگرای وابسته به احزاب و تشکلهای اسلامی بویژه اخوانالمسلمین که در انتخابات پارلمانی اخیر مصر به پیروزی رسیدند، همچنان خواهند توانست آرای مردم را جذب کنند یا آنکه نامزدهای وابسته به رژیم مبارک که بر ثبات کشور تاکید دارند، پیروز خواهند شد. مصر، پرجمعیتترین کشور جهان عرب با 82 میلیون نفر جمعیت، دومین کشور منطقه پس از تونس بود که سال گذشته در پی موج بیداری اسلامی به بیش از 3 دهه دوران دیکتاتوری حسنی مبارک ـ متحد آمریکا و رژیم صهیونیستی ـ پایان داد، اما هنوز نتوانسته است خود را از چنگ حکومت نظامیانی که اکنون خود را شورای عالی نیروهای مسلح کشور میخوانند، رهایی دهد. با این حال، نظامیان قول دادهاند به محض اعلام نتایج و انتخاب رئیسجمهور، قدرت را به منتخب مردم مصر تحویل دهند. در چنین شرایطی، 13 نامزد پابه عرصه رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری گذاشتهاند که تاکنون عبداللهالاشعل به نفع نامزد اخوانالمسلمین و محمد فوزی به نفع عمرو موسی از دور رقابتها کنار کشیدهاند. با این حال، رقابت اصلی در این انتخابات میان محمد مرسی، نامزد اخوانالمسلمین و عبدالمنعم ابوالفتوح اسلامگرای مستقل با عمرو موسی، وزیر امور خارجه و احمد شفیق، نخستوزیر دوران حسنی مبارک در جریان است. مصریها در دوره تبلیغات انتخاباتی برای نخستین بار در تاریخ خود شاهد برگزاری مناظره میان نامزدها بودند؛ هرچند در میان نامزدها، داوطلب زن یا مسیحی وجود ندارد.از آنجا که 40 درصد جمعیت مصر بیسواد هستند، هریک از نامزدها برای معرفی خود نمادی را برگزیدهاند که در میان آنها «خورشید» نماد عمرو موسی، «نردبان» نماد احمد شفیق، «اسب» نماد ابوالفتوح، «ترازو» نماد محمد مرسی و «شاهین» نماد حمدین صباحی است.. از مطالعه قانون اساسی انتخابات ریاستجمهوری مصر و وظایف محوله به او آشکار میشود که رئیسجمهور در مصر شخص اول کشور به شمار آمده و تصمیمگیری در موارد بیشمار بر عهده اوست. با توجه به حساسیت و اهمیت این انتخابات در این پرونده به معرفی نامزدها ، مشخصات قانون اساسی مصر،?احتمال به دور دوم کشیده شدن انتخابات و سایر موارد مرتبط با آن نگاهی میاندازیم. کمیته انتخاباتی ریاست جمهوری مصر لیست نهایی نامزدهای واجد شرایط شرکت در انتخابات (23 و 24 می) 3 و 4 خرداد ماه جاری را اعلام کرد. این در حالی است که از میان 23 نامزد ثبتنام کرده تنها 13 نفر واجد شرایط شناخته شدهاند. شرح حال مختصر این نامزدها چنین است: نامزدهای وابسته به رژیم سابق 1 ـ عمرو موسی عمرو موسی، کاندیدایی است که همواره در تبلیغات خود بر سیاستهای اقتصادی و نیز بازگرداندن ثبات و امنیت به مصر تاکید بسیار دارد. او که پیشتر مناصبی مانند دبیری کل اتحادیه عرب و 10 سال وزارت امور خارجه دولت حسنی مبارک را در پرونده کاری خود دارد، اکنون در تلاش است تا از گذشته خود و نیز رئیسجمهور مخلوع مصر فاصله گرفته و ازخود چهرهای آزادیخواه و معتقد به عدالت اجتماعی به تصویر بکشد. عمرو موسی اولویت کاری خود را به عنوان رئیسجمهور آینده مصر، قرار دادن کشورش در مسیر درست میداند. علاوه بر این موضوع، او تاکید بسیاری بر اهمیت «اجرای قوانین قضایی» و تغییر و تحول در 3 قوه «مقننه، مجریه و قضاییه» دارد.در حال حاضر موسی به عنوان یکی از نامزدهای ریاست جمهوری پیشتاز مورد توجه قرار دارد. از نظر او، اقتصاد آزاد تا زمانی که با عدالت اجتماعی همراه باشد، بهترین سیستم اقتصادی خواهد بود و بنیه اقتصادی مصر براساس اقدامات بنگاههای کوچک و متوسط اقتصادی شکل خواهد گرفت. این نامزد انتخاباتی، حامی طرح صلح اعراب و اسرائیل است که بر تایید رژیم صهیونیستی از سوی کشورهای عرب و عادیسازی روابط با آن تاکید دارد. در مقابل این دیدگاه، عمرو موسی طرفدار عقبنشینی رژیم صهیونیستی از مناطق تحت اشغال این رژیم در جنگ 1967 و همچنین تشکیل دولتی فلسطینی در غزه و کرانه باختری است. 2 ـ احمد شفیق احمد شفیق یکی از نمایندگان مجلس در زمان رژیم سابق و نیز آخرین نخستوزیر دولت مبارک است. وی با شرکت در ثبتنام کاندیداهای ریاست جمهوری، شعله خشم افرادی که او را از وفاداران مبارک میدانستند، برانگیخت و کار به جایی رسید که در همان ابتدای کار داشت از حضور در میان داوطلبان محروم میشد، اما کمیته انتخاباتی با آخرین تقاضای او برای بازگشت به عرصه انتخابات موافقت کرد. شفیق همواره تاکید میکند که در زمان دولت مبارک همیشه صدای مردم معترض را به گوش دولتمردان رسانده است. او در اعلامیه انتخاباتی خود نیز آورده «شفیق تنها نماینده مردمی انتخابات ریاست جمهوری است که تجربهای موفق و واقعی در کارنامه نمایندگی خود دارد». البته این شعار تا حدی نیز اشاره به دوره 9 ساله وزارت او در بخش هوانیروز دولت مصر دارد. اعضای ستاد انتخاباتی او معتقدند شفیق کاندیدای برآمده از تصمیمی انقلابی است، زیرا او از دولتمردان و سیاسیون خواسته که نام فعالان انقلابی را پس از مرگشان روی خیابانها بگذارند. همچنین از دولت درخواست کرده است دارایی عناصر و شخصیتهای دولت سابق بلوکه شود. 3 ـ حسام خیرالله حسام خیرالله، نامزد حزب صلح دموکراتیک است. او در بخش نظامی مصر به عنوان چتر باز مشغول خدمت بود و بعد از مدتی به عنوان فرمانده چتربازان ارتش منصوب شد. خیرالله در سال 1976 از ارتش جدا شد و به اداره اطلاعات کشورش پیوست و تا سال 2005 در این بخش باقی ماند. 4 ـ عبدالله الاشعل عبدالله الاشعل، استاد رشته حقوق بینالملل در دانشگاه آمریکایی قاهره است که در رژیم مبارک سمت معاونت وزارت خارجه مصر را به عهده داشت. او میگوید: من منتظرم ببینم خواست مردم چیست؛ آن گاه آن را دنبال خواهم کرد. الاشعل تاکید دارد اولویت اصلیاش این است که انقلاب را از شر افرادی که با آن دشمنی دارند، حفظ کند، وی میافزاید: من آمادهام تا برای دفاع از انقلاب با مردم متحد شوم. (در خبرها آمده بود که او به نفع محمد مرسی کنارهگیری کرده است.) اسلامگرایان 1ـ عبدالمنعم ابوالفتوح عبدالمنعم ابوالفتوح یکی از نامزدهای مورد توجه و معقول ریاست جمهوری مصر است که اکنون به عنوان کاندیدای مستقل وارد عرصه انتخابات شده است. او یکی از قدیمیترین اعضای گروه اخوانالمسلمین است که با اعلام نامزدی خود برای انتخابات از طرف این جماعت طرد شد. ابوالفتوح یکی از حامیان قیام ژانویه 2011 است که به غرب توصیه کرد دست از اقدامات خصمانهاش علیه اسلامگرایان بردارد و پشتیبان شور و اشتیاق آزادیخواهی مردم مصر باشد. او دلیل نامزدی خود را اینگونه شرح میدهد: «هدف من از شرکت در انتخابات، ارتقای سطح آزادی در مصر، اجرای عدالت، تقویت بخش آموزشی و علمی کشور و باز کردن درهای مصر به روی سرمایهگذاری کشورهای عربی و نیز دیگر کشورها دنیاست.» 2 ـ محمد مرسی محمد مرسی، رهبر حزب عدالت و آزادی شاخه سیاست جماعت اخوانالمسلمین است. او نامزد ذخیره این جماعت بود و زمانی که خیرتالشاطر نامزد اصلی اخوانالمسلمین سلب صلاحیت شد، پا به عرصه انتخابات گذاشت. در واقع اخوانالمسلمین با انتخاب محمد مرسی به عنوان یک کاندیدای جایگزین پیشبینی رد صلاحیت نامزد اصلی حزبش از طرف شورای نظامی حاکم را کرده بود. جماعت اخوانالمسلمین همواره نگران آن است که نظامیان حاکم با رد صلاحیت کاندیداهای اسلامگرا و خارج کردن آنها از دور انتخابات، بستری مناسب برای باقی ماندن عناصر دولت سابق در عرصه حکومتی مصر باز کند. 3 ـ محمد سلیم العوا محمد سلیم العوا متفکر اسلامی، حقوقدان و داور بینالمللی است که از طرف حزب میانهرو (الوسط) مورد حمایت قرار گرفته است. او میگوید: برنامه سیاسیاش تلاش برای رفع فقر و تنگدستی در مصر است. وی همچنین خود را حامی بیقید و شرط آزادی بنگاههای تجاری کوچک دانسته و معتقد است باید خط قرمزهای دولتی موجود در این راه برداشته شود. وی همچنین خواستار برقراری توازن در روابط مصر و غرب مخصوصا ایالات متحده آمریکاست. از نظر او مردم مصر به دنبال روابط عادی با اسرائیل هستند؛ دشمنی که در حال حاضر با آن در آتشبس به سر میبرند. نامزدهای مستقل 1 ـ حمدین صباحی حمدین صباحی یکی از بنیانگذاران حزب الکرامه است که حامی ایدئولوژی ناسیونالیست ناصری است. او به عنوان فردی که همواره مخالفتهای شدیدی علیه حکومت سابق داشته و از مخالفان سرسخت رژیم صهیونیستی و حامیان مردم فلسطین به حساب میآید، مورد توجه مردم مصر قرار دارد. او اسرائیل را رژیمی غاصب، نژادپرست و اشغالگر میداند که خواهان برقراری صلح و امنیت در منطقه نیست. 2 ـ خالد علی خالد علی نامزد مستقل انتخابات ریاست جمهوری مصر است که اعلام کرده در کنار انقلابیون جوان مصر خواهد ماند. او جوانترین نامزد این دوره از انتخابات است و از فعالان برجسته حقوق بشر جناح چپ و نیز مشاور حقوق کار در کشورش به حساب میآید. او میگوید من به 2 دلیل با دیگر کاندیداهای ریاست جمهوری کشور تفاوت دارم که عبارت است از: «اول اینکه من به نسل فعلی متعلق بوده و دوم اینکه من طرفدار مردم کشورم هستم.» او اضافه میکند امیدوار است حکومت آینده مصر توجه خاصی به رفع فقر و تنگدستی مردم داشته باشد. 3 ـ هشام البسطویسی هشام البسطویسی نامزد حزب جناح چپ است. او در رژیم مبارک، نایب رئیس دادگاه عالی فرجامخواهی مصر بود. ? سال 2005 به دلیل ضعف دولت در برگزاری درست انتخابات مجلس که البته با خشونت و آشوب برهم زده شد، به مخالفت با رژیم سابق پرداخت. از آن زمان به بعد از بسطویسی به عنوان قهرمان ملی و نیز رهبر جنبش مستقل قوه قضاییه یاد میشود. 4 ـ ابوالعز الحریری ابوالعز الحریری نامزد حزب اتحاد مردمی سوسیالیست است. او نماینده مجلس، فعال امور کار و ناسیونالیست است. در سال 1976 او جوانترین نماینده مجلس مصر بود. در زمان حکومت سادات 5 بار به دلیل فعالیتهای کاری و نیز مخالفت شدید با معاهده کمپ دیوید بازداشت شد. بعد از برکناری مبارک، الحریری یکی از بانیان حزب اتحاد مردمی سوسیالیست بود. 5 ـ محمود حسام محمود حسام نامزد مستقل انتخابات ریاست جمهوری مصر است. او? سال 1958 از دانشکده پلیس فارغالتحصیل شد و در مشاغل مختلف پلیسی خدمت کرده است. 6 ـ محمد فوزی محمد فوزی نامزد مستقل انتخابات به عنوان پلیس در ایالات متحده آمریکا مشغول خدمت است و قبل از آن نیز در سازمان تحقیقات مصر فعالیت داشته است. بیبیسی / مترجم: صدیقه حاج نوروزی پ.ن : جام جم
کلمات کلیدی : جام جم، مصر در برابر یک انتخاب تاریخی